Ortodonti, diş hekimliğinde bir uzmanlık dalını oluşturuyor. Çene ve dişlerde oluşan bozuklukların teşhisinin ve tedavisinin gerçekleştirildiği ortodonti bölümünde sadece dişler değil, alt ve orta yüz düzensizlikleri de tedavi ediliyor. Hareketli ve sabit olmak üzere iki tedavi yönteminin uygulandığı ortodontide, tedavi yaşı önem taşıyor. Sadece dişlerle ilgili çapraşıklıklar her yaşta tedavi edilebilirken, iskeletsel bozuklukların tedavisinin ise ergenlik dönemi tamamlanmadan yapılması gerekiyor.

Ortodonti Nedir?

Ortodonti, yanlış konumlanmış dişlerin çene kemikleri üzerinde düzgün şekilde yerleşebilmesi ve yüz düzensizliklerinin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen diş hekimliğinin bir uzmanlık dalıdır. Amaç karşı çenedeki dişler ile uyumlu, düzgün sıralanmış dişlerin olmasıdır. Tabi her ne kadar düzgün diş anlamına gelse de, kelime anlamını aşan Ortodonti bölümü, günümüzde sadece dişleri değil, alt ve orta yüz düzensizliklerini de tedavi etmektedir.

Ortodonti Nasıl Tedavi Edilir?

Ortodonti tedavisi hareketli veya sabit olarak ikiye ayrılır. Hareketli tedavi ağız içinde hastanın takıp çıkardığı şeffaf plak ya da aparey denen protezlerle yapılır. Bu yöntem basit çapraşıklıkların, diş arası boşlukların düzeltilmesinde kullanılır. Sabit tedavide ise dişler üzerine sabitlenen, hastanın çıkaramayacağı braket adı verilen parçalar yapıştırılır. Bu parçalar metal veya seramik olabilir ve  özel teller ile birbirine birleştirilir. Bu sayede dişler hareket ettirilerek çapraşıklıklar düzeltilir.

Ayrıca bazı çene problemlerini düzeltmek için ağız dışından çenelik ve headgear diye adlandırılan başlıklar kullanılarak çenelerin düzeltilmesi sağlanır.

Ortodonti Tedavisinin Yaş Sınırı Var mıdır?

Sadece dişlerle ilgili çapraşıklıklar her yaşta tedavi edilebilir. Fakat iskeletsel bozukluk durumlarında (alt çenenin önde ya da fazla geride olması, üst çenenin çok küçük olması vb.) tedavi ergenlik dönemi tamamlanmadan yapılmalıdır. İleri yaşlarda iskeletsel sorunların tedavisi ortognatik cerrahi adı verilen kapsamlı ameliyatlar ile tedavi edilebilmektedir. Bu tip komplike tedavilere ihtiyaç kalmaması için 7-8 yaşlarında ilk ortodontik muayene yapılmalıdır.

Ortodonti Tedavisi Hangi Sorunları Kapsar?

Ortodonti tedavisi, aralıklı, çarpık, gömülü, eğrilik, yamukluk ve bozuk çene gelişimi olan dişler için uygulanabilir.

Ortodonti Tedavisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Ortodonti tedavisi sonrası bazı önemli noktalara dikkat edilmelidir. Ortodonti tedavisi sırasında yapılan diş hareketleri, tedavi sonrasında geri dönmek isterler. Dişlerin eski hallerine dönmek istemelerinin sebebi, hem diş eti fibrillerinin esnek olmasından hem de ısırma, çiğneme gibi hareketlerin dişleri ön tarafa doğru hareket ettirmelerinden kaynaklanır. Her hastada farklı bir nüks eğilimi görülebilir.

Tedavi sonrası, nüksü engellemek için genellikle iki türlü önlem alınır. Bunlardan birisi, braketlerin sökülmesinin ardından alt dişlerin iç tarafına uygulanan sabit koruyuculardır (retainer). Bu koruyucular herhangi bir şekilde hissedilmezler ve kolayca temizlenebilirler. Uygulanan bir başka koruyucu türü ise, hareketli koruyucudur (essix plak). Bunlar şeffaf yapıdadır, tedavinin bitmesinin ardından ilk 6 ay 24 saat takılırlar ve hekimin tercihine göre takma süresi gittikçe azaltılır.

Ortodontik tedavi sonrasında düzgün hale gelen dişleri korumak, tedavinin kendisi kadar önemlidir. Dişlerin tekrar eski yerlerine gitmelerini engellemek, dişlerin ömür boyu hem iyi görünmesini hem de çiğneme fonksiyonunu tam olarak yapabilmesini sağlar. Bu nedenle hastaların pekiştirme tedavisini özenle takip etmeleri ve ortodontistle kontrollerini ihmal etmemeleri önemlidir

Ortodonti Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Ortodonti tedavisinin süresi her hasta için farklılık gösteren bir durumdur. Tedavi süresi hastadan hastaya, hatta hekimden hekime değişmektedir.

Genel olarak ortodontik tedavi uzun soluklu bir tedavi sürecini içerir. Kimi kapanış bozuklukları tek aşamalı bir tedavi ile düzelebiliyorken bazı durumlarda uygulanan tedavilerde ancak iki üç aşamadan sonra düzelme sağlanabilmektedir.  Daha basit ortodontik sorunlar birkaç aylık bir tedavi planı ile çözülebiliyorken, yaşanan sorunun türüne göre değişkenlik göstermekle birlikte 1,5-2 yılı bulabilen hastalar da olmaktadır.